Ислам дінінің басты ұстанымдары төңірегіндегі тартыстар мұсылман ойшылдары тарапынан табиғат, Алланың сипаттары және оның адам және әлеммен байланысы жайлы II-III/VIII-IX ғасырларда философиялық тұрғыдан өрбіді. Осының нәтижесінде жаңа ғылым саласы - калам ілімі дүниеге келді.
Аталған жаңа ілімнің негізін салған және оның дамуына көп үлес қосқан мутазила мектебі болатын. Мутазилиттер теологияға тән мәселелерді рационалистік көзқараспен