Омар Хайям туралы аңыз

Уақыт бәрін де өзгертеді: ол шөлдегі құйыннан да қуатты, онымен тіпті теңіздің ақ шулан толқындары да теңесе алмайды. Оның ерекшелігі: ешкімге көрінбей өз дегенін істейтіндігінде. Бүкіл әлем ұйқыға кеткенде, боран тыйылып, толқындар тыншығанда уақыт қана көз ілмейді, оның құдіретінің, күш-қуатының өзі осы тынымсыз тіршілігінде. Ол тіпті киелі құдайлар Зороастр, Заратуштра табынған оттан да күшті. Барлық зұлымдық пен қараңғылықтың бастауы — Ахриман деседі. Мүмкін, уақыттың алапат күшінің бір сыры осында жатқан болар.

«Адаммен адамша сөйлес, қолыңнан келсе таласта қарсыласыңды иландыра біл, ал басқа амалың қалмаса оның сөзіне сен»

с уәзірдің бұйрығымен обсерваторияға қағаздың ең таңдаулы түрі —«самарқанди» қағазы бөлінді. Сия да сапалы, ғалымдарға қажет әрбір құрал олардың талабы бойынша дер кезінде жеткізіліп тұрады.

Обсерватория үстінен қала да, күн әбден күйдіріп, ертектерде айтылатын жануарлардың сойдиған тістеріндей жалаңаштанған тау сілемдері де алақандағыдай көрінеді. Исфахан алқабы қасиетті Зайендеруд өзенінің арқасында өлі, сап-сары шел арасында тіршіліктің жасыл бағына оранып тұр.

Осы обсерваторияға әр күн сайын таңертең Омар Хайям келеді. Зайендеруд үстіндегі кірпіштен өрілген көпірден өткенде өзеннің көгілдір ағысына бір минут көз салып, адамзаттың бас-аяғы жоқ шексіз ғұмырының көз ілеспес жылдамдығын ойлап тұрып қалады...